Środek przeciwprostokątnej»Zadanie 3
o zadaniu...
- Zadanie olimpijskie: XI OMG
- Zadanie pochodzi z artykułu Środek przeciwprostokątnej
- Publikacja w Delcie: sierpień 2017
- Publikacja elektroniczna: 30 lipca 2017
- Artykuł źródłowy w wersji do druku [application/pdf]: (99 KB)
Wewnątrz kwadratu
wybrano taki punkt
że
oraz
Wykaż, że 

jest równoramienny, gdyż
Ponadto
będzie środkiem boku
trójkąta prostokątnego
Wówczas trójkąt
jest równoramienny i na mocy powyższej równości kątów podobny do trójkąta
Stąd
środkowe poprowadzone z wierzchołków
i
są prostopadłe oraz
jest wysokością. Wykaż, że 

będzie środkiem boku
a
- środkiem ciężkości trójkąta
Wówczas
jest styczny do boków
i
odpowiednio w punktach
i
Punkt
jest środkiem tego okręgu, a punkt
jest symetryczny do punktu
względem punktu
Wykaż, że proste
i
są równoległe.
jest równoramienny, gdyż
jako odcinki stycznych do okręgu. Jego podstawa
jest zatem prostopadła do dwusiecznej
kąta
Jednocześnie
więc z faktu
wynika, że proste
i
również są prostopadłe, co kończy dowód.
i
są styczne do okręgu
odpowiednio w punktach
i
Punkt
jest rzutem prostokątnym punktu
na średnicę
okręgu
Wykaż, że środek odcinka
leży na prostej 

punkt przecięcia prostych
i
a przez
- punkt przecięcia prostych
i
Obydwie proste
i
są prostopadłe do
więc trójkąty
oraz
są podobne i
jest środkiem odcinka 
jest prosty (gdyż
jest średnicą okręgu), stąd także kąt
jest prosty. Odcinki
i
są równe jako styczne do okręgu. Wobec tego punkt
leży na przeciwprostokątnej trójkąta prostokątnego
i zarazem na symetralnej jednej z przyprostokątnych, jest więc środkiem okręgu opisanego na tym trójkącie, czyli także środkiem boku
co kończy dowód.
zachodzą równości:
i
nie przekracza 4.
punktów
że dla każdego
istnieją
o tej własności, że punkt
jest środkiem okręgu opisanego na trójkącie 
będzie sześciokątem foremnym o boku 1, a
będzie środkiem okręgu opisanego na tym sześciokącie. Wówczas
jest środkiem okręgu opisanego na trójkącie
dla
(przyjmujemy
i
).
środek okręgu opisanego na trójkącie
dla
a przez
- dowolną translację o wektor długości większej od
Wówczas, jeżeli
dla
oraz
to zbiór
elementów i spełnia warunki zadania (
oznacza
-krotne złożenie
).
że dla każdych trzech niewspółliniowych punktów
środek okręgu opisanego na trójkącie
również należy do 
istnieje. Spośród wszystkich odcinków o obu końcach w zbiorze
wybierzmy taki, który ma najmniejszą długość i nazwijmy go
Ponieważ zbiór
nie jest zawarty w prostej, więc poza prostą
jest co najmniej jeden punkt zbioru
- spośród wszystkich takich punktów wybierzmy taki punkt
dla którego miara kąta
jest największa.
to
jest najdłuższym bokiem trójkąta
co przeczy wyborowi odcinka
Z kolei jeżeli
to środek
okręgu opisanego na trójkącie
należy do
przy czym
Uzyskana sprzeczność oznacza, że nie istnieje zbiór
o zadanych własnościach.
jest najkrótszym bokiem trójkąta
opisanego na okręgu o środku w punkcie
Na bokach
znajdują się odpowiednio takie punkty
że
Odcinki
i
przecinają się w punkcie
Wykazać, że proste
i
są prostopadłe.
jako dwusieczna kąta między ramionami trójkąta równoramiennego
jest prostopadła do podstawy
Podobnie prosta
jest prostopadła do prostej
Wobec tego punkt
jest ortocentrum trójkąta
a zatem 
są takimi czterema wierzchołkami pewnego prostopadłościanu, że żadne dwa z nich nie są połączone krawędzią. Sfery
o środkach odpowiednio w punktach
są parami styczne. Udowodnić, że istnieje sfera
o środku w punkcie
która jest styczna do sfer 
oraz
gdyż są to pary przekątnych przystających prostokątów.
promień sfery
Jeżeli sfery
są parami styczne, to pewne dwie z nich - bez straty ogólności
i
- są styczne zewnętrznie, czyli
Jeśli
jest styczna zewnętrznie do
i
to
i wystarczy przyjąć
będzie styczna wewnętrznie do pozostałych trzech sfer, gdyż
jest styczna wewnętrznie do
i
to
będzie styczna zewnętrznie do
i
oraz styczna wewnętrznie do 

Stąd na mocy twierdzenia Pitagorasa długość winorośli to 29 m.
jest wpisany w trójkąt
w którym
i
Okręgi
są styczne do boków
oraz dla każdego
okrąg
jest styczny zewnętrznie do okręgów
i
Wyznacz sumę obwodów wszystkich okręgów 

która z kolei z twierdzenia Pitagorasa ma długość 12. Okrąg o średnicy
ma obwód
zatem szukana suma obwodów wszystkich okręgów to 

o środku
przy czym
Punkt
jest rzutem
na odcinek
punkt
jest rzutem
na
punkt
jest rzutem
na
itd. Wyznacz długość łamanej 

oraz
mają kąty po
gdyż każdy z nich z założenia jest prostokątny i ma kąt
Można wobec tego ułożyć je w sposób przedstawiony na rysunku. Kąt pomiędzy sąsiadującymi teraz odcinkami rozważanej łamanej jest wówczas równy 
przy czym jedna jego przyprostokątna ma długość 1, a suma pozostałych dwóch boków to szukana długość łamanej. Jest ona wobec tego równa
gdyż trójkąt ten jest połową trójkąta równobocznego o boku 2.
Wykaż, że obwód tego czworokąta jest większy od 7.
co z kolei jest większe od 7.
znajdują się punkty
będące wierzchołkami
-kąta foremnego, oznaczone w taki sposób, że długość łuku
mierzonego zgodnie z ruchem wskazówek zegara, jest równa
dla każdego
Niech
i
są przystające (jako podzbiory płaszczyzny).
będzie długością łuku (mierzoną zgodnie z ruchem wskazówek zegara) łączącego
z
tzn. dla każdego 
jest bijekcją zbioru wierzchołków
-kąta i ![|Z ∩ [0,2n −1].](/math/temat/matematyka/geometria/planimetria/zadania/2017/04/30/zm-1530/8x-5a02d8212f68e6296da2e894dc2a3a250bf72f4c-im-66,57,43-FF,FF,FF.gif)
zachodzi równość
jest obrazem
przy obrocie o
wokół środka danego okręgu zgodnie z ruchem wskazówek zegara. Konkretnie, wykażemy, że dla każdego 
określona jest następująco
wystarczy więc sprawdzić, że dla każdego
liczba
Rzeczywiście, bezpośrednio z definicji funkcji
otrzymujemy, że jeżeli
to
to
dzieli się przez
dla
Pozostaje bezpośrednio sprawdzić, że dla
rozważane zbiory także są przystające (odpowiednia izometria znów jest obrotem o
ale w przeciwną stronę).
istnieje etykietowanie wierzchołków
-kąta foremnego o opisanych własnościach - jest to równoważne zadaniu 2 z I etapu LX OM, którego rozwiązanie można znaleźć na stronie
z zaznaczonymi zbiorami
oraz 



oraz
w taki sposób, aby odcinki
były krawędziami sześcianu oraz ściana
nie zawierała żadnego z boków uzyskanego w przekroju pięciokąta, a krawędź
- żadnego z jego wierzchołków. Niech ponadto
będą punktami przecięcia płaszczyzny przekroju odpowiednio z prostymi 
jest równoległobokiem, co wynika z równoległości przeciwległych ścian sześcianu. Okrąg wpisany w pięciokąt
jest wpisany w ten równoległobok, skąd wniosek, że
jest rombem. Wykażemy, że
jest płaszczyzną symetrii tego rombu; ponieważ jest to także płaszczyzna symetrii wyjściowego sześcianu, więc wyniknie stąd, że punkty
i
są względem niej symetryczne, co zakończy rozwiązanie.
jest rombem, to ma prostopadłe przekątne, a zatem punkty
oraz
są zawarte w płaszczyźnie symetralnej odcinka
Płaszczyzna ta nie pokrywa się z płaszczyzną
(punkt
nie należy do odcinka
), więc przecina się z nią wzdłuż prostej prostopadłej do płaszczyzny
Wobec tego punkty
i
są symetryczne względem płaszczyzny
a to właśnie należało udowodnić.
będzie wielościanem wypukłym, środkowo-symetrycznym, i niech
będzie ustaloną płaszczyzną, przechodzącą przez środek symetrii. Przekrój wielościanu
płaszczyzną
jest zawarty w kole o promieniu
Udowodnić, że przekrój wielościanu
każdą płaszczyzną, równoległą do
jest zawarty w pewnym kole o promieniu
- lub podać przykład, pokazujący nieprawdziwość takiego stwierdzenia.
). Weźmy jego dwa przeciwległe wierzchołki
(końce przekątnej długości
). Płaszczyzna
przechodząca przez środek
tworzy w przecięciu z sześcianem sześciokąt foremny, którego wierzchołkami są środki niektórych krawędzi sześcianu, leżące w odległości
od środka 
przechodzącą przez trzy wierzchołki (połączone krawędziami np. z punktem
) jest trójkątem foremnym o boku
Najmniejsze koło, zawierające ów trójkąt, ma promień 
są środkami odpowiednio boków
i
czworokąta wypukłego
Udowodnij, że
przy czym równość zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy 

będzie środkiem przekątnej
Wówczas
oraz
Stąd na mocy nierówności trójkąta dla punktów
mamy
przy czym równość zachodzi wtedy i tylko wtedy, gdy
czyli gdy 
i
trójkąta
zbudowano, po jego zewnętrznej stronie, kwadraty
i
Punkty
i
są odpowiednio środkami odcinków
i
Wyznacz możliwe wartości wyrażenia 

będzie środkiem odcinka
Wówczas
oraz
Wobec tego trójkąty
i
są podobne w skali
a więc 
i
czworokąta wypukłego
są równej długości. Punkty
i
są odpowiednio środkami boków
i
Udowodnij, że prosta
tworzy równe kąty z przekątnymi
i 

przez
Wówczas
Wobec tego trójkąt
jest równoramienny i podstawa
tworzy równe kąty z bokami
i
Jednocześnie
oraz
co kończy dowód.
nie jest równoległobokiem oraz
Punkty
i
są odpowiednio środkami przekątnych
i
Wykaż, że rzuty prostopadłe odcinków
i
na prostą
są równej długości.
będzie środkiem boku
Wówczas
oraz
Wobec tego trójkąt
jest równoramienny (
gdyż
nie jest równoległobokiem). Stąd rzut
na prostą
jest środkiem podstawy
a więc rzuty boków
i
na prostą
są równej długości jako połówki podstawy. Wobec tego również dwukrotnie od nich dłuższe rzuty odcinków
i
są równej długości.
o polu 1 punkty
są środkami odpowiednio przekątnych
i tworzą sześciokąt wypukły
Wyznacz jego pole.


oznacza miarę nie większego z kątów pomiędzy przekątnymi
i
wówczas
Jednocześnie
oraz
zatem kąt pomiędzy odcinkami
i
także jest równy
oraz
stąd ![[KLMNOP] = 14[ABCDEF] = 14.](/math/temat/matematyka/geometria/planimetria/zadania/2017/04/29/zm-17_05-deltoid-5/12x-9b80fedd92e33e6d528df9e7b09e1c2f4c115de4-im-66,57,43-FF,FF,FF.gif)
będą środkami kolejnych boków czworokąta
Wykaż, że
jest równoległobokiem, że
że
oraz wyznacz stosunek pól ![N] [ABCD]. [KLM](/math/temat/matematyka/geometria/planimetria/zadania/2017/04/29/zm-17_05-deltoid-6/6x-476c50773c7ee85da9c32be7747c5f72357fd03b-im-2C,6B,73-FF,FF,FF.gif)
o bokach
oraz
Punkt
jest środkiem boku
punkt
leży na boku
oraz
Wyznacz długość odcinka 
to tylko jedna z możliwości.
i nożyczki. Czy można wyciąć taką dziurę, przez którą przejdzie człowiek?
leżą na krawędziach
sześcianu
tak, że
(
podobnie
i odcinki te są równoległe, więc punkty
leżą w jednej płaszczyźnie, a wobec symetrii problemu równoległobok
jest prostokątem.
oraz
) obliczamy, iż również
zatem
jest kwadratem o boku długości 
o krawędzi 21, którego wierzchołki leżą wewnątrz danego sześcianu.




z poprzedniego zadania (wygląda to prawie jak na
(zaznaczoną na czarno na 



