Kilka zadań, o których...»Zadanie 3
o zadaniu...
- Zadanie pochodzi z artykułu Kilka zadań, o których...
- Publikacja w Delcie: czerwiec 2012
- Publikacja elektroniczna: 02-06-2012
Miary kątów w trójkącie mają się jak
Najdłuższy bok trójkąta
to 6. Ile wynosi wysokość opuszczona na ten bok?
Kąt ten oparty jest na pewnym łuku okręgu, kąt środkowy oparty na
tym samym łuku to wobec tego
a cięciwa oparta na tym łuku jest
jednocześnie podstawą odpowiedniego trójkąta równobocznego i podwojoną
szukaną wysokością.
Podnosząc w przestrzeni ten punkt
nieznacznie do góry, skonstruujemy odpowiedni czworościan.

Rozważamy wszystkie
czworokąty wypukłe
położone w ustalonej półpłaszczyźnie
o krawędzi
symetryczne względem prostej
z kątem
prostym przy wierzchołku
Wykazać, że istnieje punkt wspólny
wszystkich uzyskanych prostych
prowadzimy półprostą
prostopadłą do
położoną w rozpatrywanej półpłaszczyźnie. Niech
będzie jednym z rozważanych czworokątów. Trójkąt
jest prostokątny, równoramienny. Stąd (i z wypukłości czworokąta
) wynika, że punkt
leży po tej stronie
co
punkt
Półprosta
przecina więc
w pewnym
punkcie
tworząc czworokąt wypukły
Ma on kąty proste
przy wierzchołkach
i
można na nim opisać okrąg.
Zatem
(ostatnia równość zachodzi,
bo
jest symetralną odcinka
). Stąd wniosek, że
jest wierzchołkiem kwadratu, którego jednym bokiem jest odcinek
Jest to szukany punkt wspólny wszystkich możliwych prostych

trójkąta równoramiennego
o podstawie
dany jest punkt
. Proste
i
przecinają
boki
i
odpowiednio w punktach
i
.
Okrąg wpisany w trójkąt
przystaje do okręgu wpisanego
w czworokąt
. Udowodnić, ze okręgi wpisane w trójkąty
i
też są przystające.

i
oznaczmy środki okręgów wpisanych odpowiednio
w trójkąt
i czworokąt
i
będą rzutami prostokątnymi punktów
i
odpowiednio na
i
Niech wreszcie
i
będą okręgami wpisanymi w trójkąty
i
Chcemy wykazać, że
i
są równe, bo
podstawy
i
oraz odpowiednie wysokości
i
są równej długości. Skoro
leży na
a
na
to możemy obliczyć pola tych trójkątów innym
sposobem, otrzymując
zaś
gdyż trójkąty prostokątne
są przystające (kąty
i
są
równe, boki
i
też). Zatem
wierzchołek
środek
sfery wpisanej oraz środek ciężkości czworościanu leżą na jednej prostej
wtedy i tylko wtedy, gdy pola trójkątów
i
są równe.




punkt
jest środkiem okręgu wpisanego.
Prosta
przecina bok
w punkcie
Prowadzimy
przez punkt
dowolną prostą, przecinającą okrąg opisany na
trójkącie
w punktach
i
Wykazać, że prosta
jest dwusieczną kąta

i
będą (odpowiednio) okręgami opisanymi
na trójkątach
i
Dwusieczna
kąta
a raczej jej przedłużenie, przecina okrąg
w środku
łuku
Oznaczmy ten punkt przez
Zachodzi równość
(znana, a przy tym łatwa do wykazania). Punkt
jest więc środkiem okręgu
Zatem
przecinają się cięciwy
i
okręgu
a także cięciwy
i
okręgu
Tak
więc
przechodzący przez punkty
Jego cięciwy
i
mają jednakową długość, więc wyznaczają przystające
łuki
Oparte na nich kąty
i
(wpisane
w okrąg
) są równe – a to jest teza zadania.

jest środkiem okręgu wpisanego w trójkąt
. Punkty
i
są rzutami prostopadłymi punktu
odpowiednio na
proste
i
Udowodnić, że prosta
jest
równoległa do prostej
.

i
będą punktami przecięcia prostej
odpowiednio
z prostymi
i
dwusieczna
jest prostopadła do boku
Wobec tego
jest środkiem odcinka
Podobnie,
jest środkiem odcinka
Zatem prosta
jest
równoległa do prostej
czyli do prostej
na mocy
twierdzenia odwrotnego do twierdzenia Talesa.

jest styczny do boków
odpowiednio w punktach
Udowodnij,
że proste
przecinają się w jednym punkcie.
proste
i
przecinają się
w jednym punkcie. Z kolei z twierdzenia Brianchona dla zdegenerowanego
sześciokąta
wynika, że przez punkt przecięcia prostych
przechodzi także prosta
co kończy dowód.
jest styczny do boków
odpowiednio w punktach
Wykaż, że
proste
przecinają się w jednym punkcie.
jest opisany na okręgu o środku
i promieniu 1.
Przekątne tego trapezu przecinają się w punkcie
przy czym
Wyznacz stosunek
długości podstaw tego
trapezu, jeśli

odpowiednio punkty styczności podstaw
z okręgiem. Wtedy
oraz
przechodzi
przez punkt
Z twierdzenia Brianchona dla czworokąta,
przechodzi też przez punkt
Trójkąty
i
są podobne, więc
oraz
jest styczny do boku
w punkcie
Styczna do tego okręgu przecina boki
i
odpowiednio
w punktach
i
Wykaż, że

proste
przecinają się w jednym punkcie
Z twierdzenia
Talesa ponieważ
oraz
więc
w którym zachodzi równość
jest środkiem okręgu opisanego na trójkacie
Wykaż, że punkt
jest jednakowo odległy od prostych
i

mają dokładnie jeden punkt
wspólny
i przecinają się parami jeszcze w punktach
i
Udowodnić, że okrąg wyznaczony przez punkty
i
również ma promień długości

;
;
odpowiednio przez
Niech
będzie takim punktem, że
jest rombem. Zauważmy,
że czworokąty
są rombami
o boku długości
Wobec tego
a z definicji
punktu
zachodzi
więc
Ponieważ
są to odcinki długości
to także
jest rombem
o boku długości
Zatem
czyli punkty
leżą na okręgu o środku w punkcie
i promieniu

odcinka pomiędzy punktami styczności
i
ma jednakową potęgę
względem każdego
z okręgów, więc leży na ich osi potęgowej.
wpisany w czworokąt
jest
styczny do boków
odpowiednio w punktach
Proste
i
przecinają się w punkcie
Wykaż, że proste
i
są prostopadłe.

oraz
Prosta
jest
styczna do
bo
Stąd
leży na osi potęgowej
i
Ponadto

także leży na osi potęgowej
i
Oś potęgowa
okręgów
i
jest prostopadła do prostej
łączącej ich środki.
jest wypukły oraz
Wykaż, że proste zawierające
wysokości trójkątów
poprowadzone odpowiednio
z wierzchołków
przecinają się w jednym punkcie.

oraz
Punkt
należy do
i
więc osią potęgową
tych okręgów jest rozważana w zadaniu prosta przechodząca przez
i prostopadła do prostej
łączącej ich środki. Pozostałe
rozważane proste są osiami potęgowymi okręgów
i
oraz
i
Środki
okręgów nie są współliniowe,
więc osie potęgowe przecinają się w jednym punkcie.
zawierającej okrąg
niech należą punkty,
których potęga względem
jest mniejsza niż względem innych
okręgów. Granice między częściami wyznaczają wtedy osie potęgowe
(dlaczego?)...
są współśrodkowe. Wykaż, że nie istnieje taki
punkt
że
oraz punkty
leżące w nierównych
odległościach od środka tego okręgu. Udowodnij, że wspólne cięciwy
okręgu
z okręgami przechodzącymi przez punkty
i
leżą na prostych mających jeden punkt wspólny.