Potęga punktu względem okręgu»Zadanie 6
o zadaniu...
- Zadanie pochodzi z artykułu Potęga punktu względem okręgu
- Publikacja w Delcie: listopad 2019
- Publikacja elektroniczna: 31 października 2019
- Artykuł źródłowy w wersji do druku [application/pdf]: (417 KB)
Punkt
jest środkiem okręgu opisanego, a punkt
ortocentrum trójkąta ostrokątnego i różnobocznego
Punkty
i
leżą odpowiednio na odcinkach
i
przy czym czworokąt
jest równoległobokiem. Wykazać, że 
i
mają równą potęgę względem okręgu opisanego na trójkącie
Do tego celu wystarczy podobieństwo odpowiednich trójkątów.
i prostopadła do niej cięciwa
okręgu
przecinają się w punkcie
Okrąg
jest styczny (wewnętrznie) do okręgu
i do odcinków
oraz
Niech
będzie punktem styczności okręgu
do odcinka
Wykazać, że 
i
będą punktami styczności okręgu
do, odpowiednio, okręgu
i odcinka
Wówczas punkty
i
są współliniowe, gdyż punkt
jest obrazem punktu
w jednokładności względem punktu
która przekształca okrąg
na
Mamy też
bo są to kąty wpisane, oparte na równej długości łukach okręgu
Resztę załatwia podobieństwo trójkątów i potęga punktu
względem okręgu 
będzie wielomianem o współczynnikach wymiernych, który przyjmuje wartości niewymierne dla niewymiernych argumentów. Wykazać, że stopień
wynosi 1.
spełnia warunki zadania. Zauważmy, że możemy wybrać
takie, że wielomian
ma współczynniki całkowite oraz współczynnik przy najwyższej potędze wynosi 1. Niech
i niech
będzie liczbą pierwszą. Jeśli
jest dostatecznie duże, to równanie
ma dokładnie jedno dodatnie rozwiązanie, które zgodnie z założeniem o wielomianie
jest wymierne. Korzystając z twierdzenia o pierwiastkach wymiernych wielomianu o współczynnikach całkowitych dostajemy, że rozwiązaniem tym może być tylko
lub
zatem dla dostatecznie dużych
musi to być
Wynika stąd, że
dla dostatecznie dużych liczb pierwszych
zatem
co oznacza, że
jest stopnia 1.
że
jest kwadratem liczby całkowitej.
dla pewnych liczb całkowitych
Równość tę możemy przepisać do postaci
Niech
będzie dzielnikiem pierwszym
Wówczas
Z Małego Twierdzenia Fermata wiemy, że
a zatem
co oznacza że
Ponieważ
było dowolnym dzielnikiem pierwszym
więc
a to jest sprzeczność.
liczba rozwiązań nierówności
w liczbach całkowitych jest równa liczbie rozwiązań nierówności
w liczbach całkowitych.
spełniają
Możemy na dwa sposoby wskazać
takie, że
Każdy ciąg
liczb spełniający tę równość (oraz
) możemy podzielić na bloki, czyli fragmenty postaci
gdzie
Jeśli długość takiego bloku to
to przyporządkujemy mu blok
długości
gdzie
oraz
jest tego samego znaku, co
Wykonując tę operację na wszystkich blokach, dostaniemy ciąg
gdzie
i
co daje nam ciąg liczb całkowitych
spełniający
Nietrudno przekonać się, że przedstawione przekształcenie jest wzajemnie jednoznaczne, co kończy rozwiązanie.
dla której nierówność
będących długościami boków trójkąta.
Wykażemy, że wartość
gwarantuje spełnienie nierówności dla każdego trójkąta.
dowolnego trójkąta można wyrazić przez trójkę liczb
pisząc:
Oznaczmy przez
różnicę między lewą oraz prawą stroną zadanej nierówności (z parametrem
); mamy uzasadnić, że
Do dowodu użyjemy tożsamości

oraz czterech różnych wartości
(można też użyć programu komputerowego). Wyrażenia (2) i (3) mają dla
wartości nieujemne: nierówność
jest oczywista; zaś
to znana nierówność Schura. Stąd
Wniosek: szukana maksymalna wartość
wynosi
.
; wówczas
.
będzie dowolnym niepustym skończonym zbiorem liczb całkowitych. Dowieść, że można ustawić elementy zbioru
w ciąg
tak, by dla każdej trójki wskaźników
spełniony był warunek: 
o dowolną liczbę całkowitą. Można więc zakładać, że jego elementami są liczby nieujemne. Zauważmy też, że jeśli elementy pewnego zbioru
da się uporządkować w wymagany sposób, wówczas to samo uporządkowanie jest dobre dla każdego podzbioru zbioru
(po wykreśleniu zbędnych elementów).
Dla
każde z dwóch uporządkowań jest dobre (warunek spełniony "w próżni"). Dalej indukcja: przyjmijmy, że dla pewnego
zbiór
daje się ustawić w ciąg
tak, że
gdy
Wówczas ciąg
(jednym z możliwych); bo gdy
lub
nierówność
wynika z założenia indukcyjnego; gdy zaś
liczba
jest nieparzysta, więc
To kończy krok indukcyjny.
i
spełniają równości
oraz
Udowodnić, że
i 
i
są, na mocy wzorów Viete'a, pierwiastkami tego samego trójmianu kwadratowego, co liczby
oraz 
będą ustalonymi liczbami rzeczywistymi. Dla jakiego
wartość funkcji
i
spełniają nierówność
przy czym
Wykazać, że 
Wówczas mamy
więc funkcja
przyjmuje zarówno dodatnie i ujemne wartości, skąd 













przyjmuje wyłącznie wartości nieujemne, więc
Jest to nierówność równoważna dowodzonej.
oraz
są całkowite. Udowodnić, że liczba
również jest całkowita.
oraz
Liczby
i
są całkowite, zaś liczby wymierne
i
są pierwiastkami trójmianu (unormowanego)
więc są całkowite.
spełnia dla każdego
nierówność
Wyznaczyć największą możliwą wartość wyrażenia 
i
można założyć bez utraty ogólności, że
i
Jeśli
to
oraz
więc
czyli
lub
Wartość
jest osiągalna, na przykład dla funkcji 
i
których współczynniki są rzeczywiste i spełniają warunek
i
mają obydwa pierwiastki rzeczywiste, a każdy z nich ma jeden pierwiastek leżący na osi liczbowej pomiędzy pierwiastkami drugiego.
ma dokładnie jedno rozwiązanie
Wówczas
i
przecinają się tylko w jednym punkcie, leżącym poniżej osi
Resztę załatwia własność Darboux.
jest cyfrą setek,
- cyfrą dziesiątek, a
- cyfrą jedności, jest pierwsza. Dowieść, że
nie jest kwadratem liczby naturalnej.
dla pewnej liczby naturalnej
Niech
gdzie
Korzystając z postaci iloczynowej, otrzymamy po przekształceniach
jest pierwsza, więc dzieli co najmniej jedną z liczb:
lub
Tu mamy sprzeczność, bo są to liczby dodatnie mniejsze od 

oznacza funkcję Eulera.
oznacza funkcję Eulera.
jest funkcją Eulera, a
jest daną liczbą pierwszą. Wykazać, że równanie (*):
).
kart oznaczonych liczbami
ułożonych w losowej kolejności. Wielokrotnie wykonujemy następującą operację: Jeśli karta na górze stosu ma numer
to odwracamy kolejność wierzchnich
kart. Wykazać, że w końcu na górze pojawi się karta o numerze 
raz pojawi się na górze stosu, to aby pojawiła się tam ponownie, wcześniej musi się tam znaleźć liczba większa od
W szczególności
pojawi się na górze co najwyżej raz. Jeśli to nastąpi, to
pojawi się później co najwyżej raz, jeżeli nie, to
również pojawi się w ogóle co najwyżej raz. Po ewentualnym wystąpieniu
liczba
pojawi się co najwyżej raz itd. To oznacza, że w pewnym momencie na górze musi pojawić się liczba 
oraz
dla pewnej liczby naturalnej 

oraz
dzieli również liczbę
mamy
oraz 
Wykazać, że elementy zbioru
można tak pokolorować na czerwono i niebiesko, że suma czerwonych liczb jest równa iloczynowi niebieskich liczb.
jest liczbą nieparzystą, czyli
dla pewnej liczby całkowitej
to na niebiesko malujemy liczby
oraz
a na czerwono - wszystkie pozostałe. Wówczas suma czerwonych liczb jest równa
jest liczbą parzystą, czyli
dla pewnej liczby całkowitej
to na niebiesko malujemy liczby
oraz
a na czerwono - wszystkie pozostałe. Wówczas suma czerwonych liczb jest równa
o tej własności, że każdy z iloczynów
jest o 1 większy od kwadratu pewnej liczby naturalnej.
jest dowolną czwórką kolejnych liczb naturalnych nieparzystych, wówczas czwórka
jest dobra; jak zwykle,
oznacza
-tą liczbę Fibonacciego (
dla
).
do pełnego bloku siedmiu kolejnych liczb naturalnych
i korzystamy ze znanych tożsamości

jest wpisany w okrąg o środku
; przy tym
Przekątne
i
są prostopadłe, zaś przekątne
i
przecinają się w takim punkcie
że
Wykazać, że trójkąt
jest równoboczny.
punkt
jest środkiem łuku
; zatem prosta
jest dwusieczną kąta wpisanego
Przy tym jest prostopadła do prostej
; jest więc symetralną odcinka
Stąd wynika, że
i
przecinające się w punkcie
wyznaczają trójkąty podobne:
; a ponieważ
zatem
(ostatnia równość jest dana w założeniach). To pokazuje, że trójkąt
jest równoboczny, wobec czego
W takim razie 
to deltoid
; stąd
Wobec wcześniejszego spostrzeżenia, że
dostajemy tezę zadania: trójkąt
jest równoboczny.
i
są równoboczne i leżą na zewnątrz równoległoboku
Udowodnić, że trójkąt
też jest równoboczny.
i
są przystające (bkb).
Punkty
i
są środkami odcinków odpowiednio
i
Dowieść, że trójkąt
jest równoboczny.
na
przystające trójkąty równoboczne można zauważyć, że odcinki
są dłuższymi przekątnymi przystających równoległoboków
i
leżą odpowiednio na bokach
i
prostokąta
przy czym trójkąt
jest równoboczny. Punkt
jest środkiem odcinka
Wykazać, że trójkąt
jest równoboczny.
i
leżą na okręgu o średnicy
więc
analogicznie 
i
leżą kolejno na prostej
Punkty
i
leżą po tej samej stronie prostej
przy czym trójkąty
i
są równoboczne. Punkty
i
są środkami odcinków odpowiednio
i
Udowodnić, że trójkąt
jest równoboczny.
wokół punktu
o
otrzymamy trójkąt
Obrazem punktu
w tym obrocie jest punkt
więc
i 
i punkt
wewnątrz niego, przy czym zachodzą równości:
i
Dowieść, że środki odcinków
i
są wierzchołkami trójkąta równobocznego.
o
wokół punktu
otrzymamy trójkąt
Zatem te trójkąty są przystające oraz proste
i
przecinają się pod kątem 