Przeskocz do treści

Delta mi!

Izogonalnie sprzężone

Joanna Jaszuńska

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: listopad 2010
  • Publikacja elektroniczna: 20-12-2010
  • Wersja do druku [application/pdf]: (89 KB)

Tym razem o elipsie w zadaniach olimpijskich.

obrazek

Rys. 1 Prosta  math – styczna do elipsy w punkcie  math, punkt  math – obraz  math w symetrii względem  math. Wtedy punkty math leżą na jednej prostej i  math .

Rys. 1 Prosta  math – styczna do elipsy w punkcie  math, punkt  math – obraz  math w symetrii względem  math. Wtedy punkty math leżą na jednej prostej i  math .

obrazek

Rys. 2

Rys. 2

Definicja. Elipsa o ogniskach w punktach math i o stałej math to zbiór takich punktów  math płaszczyzny, że math .

W poprzednim deltoidzie udowodniliśmy kilka własności elips (m.in. Rys. 1). W tym numerze wykorzystamy elipsy do rozwiązania zadań olimpijskich. Zacznijmy od jeszcze kilku własności.

Fakt 1. Z punktu math poprowadzono proste math styczne do elipsy o ogniskach math odpowiednio w punktach math Wówczas math i math .

Dowód. Niech math będą obrazami ognisk math w symetriach odpowiednio względem prostych math (Rys. 2). Wtedy math, math oraz, z rysunku 1, math . Wobec tego math , zatem math . Stąd równość kątów math , czyli też ich połówek: math.

Kolejno z symetrii, ze współliniowości punktów math , z przystawania math  i  math oraz ze współliniowości punktów math , mamy math.


obrazek

Ćwiczenia. Udowodnij, że:

  • a) dla dowolnych punktów math , izogonalnie sprzężonych względem danych prostych math (rysunek obok), istnieje elipsa o ogniskach math styczna do tych prostych,
  • b) jeśli punkty math wewnątrz trójkąta są izogonalnie sprzężone względem każdej z dwóch par prostych zawierających boki, to są też sprzężone względem trzeciej pary,
  • c) takie math są wtedy ogniskami pewnej elipsy wpisanej w ten trójkąt,
  • d) w dowolny trójkąt ostrokątny można wpisać elipsę o ogniskach math , gdzie math  to środek okręgu opisanego, a  math to ortocentrum trójkąta.