Przeskocz do treści

Delta mi!

Kącik początkującego olimpijczyka

Jego Wysokości (I)

Bartłomiej Bzdęga

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: wrzesień 2020
  • Publikacja elektroniczna: 31 sierpnia 2020
  • Wersja do druku [application/pdf]: (379 KB)

Najbardziej królewskie części trójkąta i ich własności.

Czwórkę punktów nazywamy układem ortocentrycznym, gdy każde dwa z nich wyznaczają prostą prostopadłą do prostej wyznaczonej przez pozostałe dwa.

Powyższa definicja jest konsekwencją pewnego rodzaju równouprawnienia: jeśli punkt H jest ortocentrum nieprostokątnego trójkąta ABC, | to każdy z punktów A, jest ortocentrum trójkąta wyznaczonego przez trzy pozostałe. Gdy zachodzą dwie z prostopadłości, o których mowa w definicji, to trzecia również - wynika to z tego, że każdy trójkąt ma ortocentrum.

Układy ortocentryczne pojawiają się zatem w naturalny sposób w wielu konfiguracjach geometrycznych. W zadaniu 1 poznajemy kilka własności układów ortocentrycznych, a w zadaniach 2 i 3 uczymy się je rozpoznawać.

Ze względu na wspomniane wcześniej równouprawnienie, spodki wysokości trójkąta ABC możemy nazwać po prostu spodkami układu ortocentrycznego A, Są to spodki wysokości każdego z trójkątów: |ABC, Punkty |A, wyznaczają sześć odcinków, które będziemy nazywać odcinkami układu ortocentrycznego. Każdy z nich jest średnicą okręgu przechodzącego przez pewne dwa spodki, co wynika z odpowiednich prostopadłości. Korzystamy z tego w zadaniach 1(e) oraz 4-6.

Należy jeszcze wspomnieć o zdegenerowanym układzie ortocentrycznym. W przypadku trójkąta |ABC z kątem prostym przy wierzchołku C | mamy |H Jest oczywiste, że |AH i BH trudno natomiast mówić o prostej CH. Można jednak z całą pewnością stwierdzić, że istnieje prosta prostopadła do AB, | na której leżą punkty C | i H. |