Jeszcze o algebrze obliczeń kwantowych, czyli artykuł dla Koneserów Macierzy
W poniższym artykule postaramy się przybliżyć Czytelnikowi niektóre podstawowe pojęcia algebry wieloliniowej nad liczbami zespolonymi, która jest podstawą rozważań w kwantowej teorii obliczeń. Bez zbędnej zwłoki przystąpimy od razu do konkretów.
Stany i bramki kwantowe
Stanem komputera kwantowego obsługującego tak zwanych kubitów jest jakiś wektor długości
z
Wykorzystując bardzo sugestywną notację Paula Diraca stan
w takim komputerze może być zapisany w postaci

Intuicyjnie, możemy sobie więc wyobrażać, że pamięć komputera jest niedeterministyczna i znajduje się w stanie z prawdopodobieństwem
Warto zwrócić uwagę, że przy tej uproszczonej interpretacji pomijamy istotną informację pochodzącą od zespolonego skierowania współrzędnych stanu
Przystąpimy teraz do krótkiej analizy dostępnych operacji na komputerze kwantowym, które odpowiadają odwracalnym operatorom zachowującym długości wektorów (czyli dla każdego
ma być
). Operacje te nazywamy operatorami unitarnymi. Dla liczby naturalnej
przez
oznaczać będziemy grupę przekształceń unitarnych przestrzeni
Jak łatwo się przekonać (zachęcamy do próby udowodnienia tego faktu) grupa ta może być utożsamiona ze zbiorem macierzy
rozmiaru
spełniających równość
gdzie
jest macierzą przekształcenia identycznościowego, a operacja
przyporządkowuje macierzy
macierz
np:
![1- 1+ i 1− i 1- 1− i 1+ i 1-1 +i 1− i 1- 1− i 1+ i 1 0 2 [1− i 1+ i] = 2 [1+ i 1− i] oraz2 [1 −i 1+ i]⋅2 [1+ i 1− i] = [0 1]](/math/temat/matematyka/algebra/2017/11/22/Jeszcze_o_algebrze_obliczen_kwantowych/14x-fa0ca5c64470c2abe47f372d239e80c614085aa2-dm-33,33,33-FF,FF,FF.gif)
Iloczyn tensorowy.
W celu zwięzłego zapisu bramek kwantowych dużych rozmiarów wykorzystuje się operację tak zwanego iloczynu tensorowego. Iloczynem tensorowym przestrzeni wektorowych i
oznaczanym
nazwiemy przestrzeń generowaną przez elementy
dla
i
spełniające liniowe zależności

dla i
Można wykazać, że dla ustalonych baz
i
bazą przestrzeni
są elementy
Powyższe zależności oznaczają, że może być utożsamione z przestrzenią
za pomocą przyporządkowania określonego w bazach Diraca przy użyciu formuły
Operacja iloczynu tensorowego może być również wykonana na operatorach i
Jest ona oznaczana przez
i zdefiniowana za pomocą formuły

Intuicyjnie, każdy z operatorów w iloczynie tensorowym działa "niezależnie" na mniejszym podzbiorze współrzędnych.
Okazuje się (ponownie zachęcamy do próby samodzielnego udowodnienia tego faktu), że jeżeli i
zadane są odpowiednio przez macierze
oraz
to
zadane jest przez macierz
zdefiniowaną następująco:

Na przykład:
![⎡⎢1 1 1 1⎤⎥ --1 1 1 -1- 1 1 1⎢⎢1 −1 1 −1⎥⎥ √ 2-[1 −1]⊗ √2-[1 −1] = 2⎢⎢1 1 −1 −1⎥⎥ . ⎢⎢ ⎥⎥ ⎣1 −1 −1 1⎦](/math/temat/matematyka/algebra/2017/11/22/Jeszcze_o_algebrze_obliczen_kwantowych/8x-71ca61684a8b6675db8a9d3759895a1c807bd73a-dm-33,33,33-FF,FF,FF.gif)