Przeskocz do treści

Delta mi!

Drobiazgi

Reguła czy przypadek?

Marek Kordos

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: marzec 2010
  • Publikacja elektroniczna: 06-07-2010

Gdy do wielomianu x 2 + x + 11 podstawiać będziemy kolejno liczby | 0;1;2;:::; 9 , otrzymamy | 11;13; 17;23 , | 31; 41;53; 67;83;101 - same liczby pierwsze. Reguła czy przypadek?

Nie, to nie jest reguła. Dla | 10 już tak nie będzie: wartość wielomianu dla |x = 10 dzieli się przez 11.

To akurat dziwić nie powinno - każdy wielomian x2 + x +a dla |x = a − 1 dzieli się przez |a, ponieważ |(a− 1)2 + (a − 1) + a = a2 .

Ale Czytelnik Dociekliwy zauważy, że różnice kolejnych wartości to kolejne liczby parzyste: 2,4,6,...,18 . Czy to też reguła? I to okazuje się także prawidłowością, bowiem k2 +k = k(k + 1) = 2⋅(1+ 2 +⋅⋅⋅+ (k− 1)+ k) , a więc wartości każdego wielomianu x2 + x + a przy podstawieniu kolejnych liczb naturalnych | m i | m różnić się będą o | 2(m

No to może wreszcie i fakt, że podstawiając kolejne liczby naturalne | 0,1,...,(p − 2) do wielomianu | 2 x + x + p, gdzie | p jest - jak | 11 - liczbą pierwszą, otrzymujemy same liczby pierwsze, też jest prawidłowością? Np. dla |3 czy |5 się zgadza!

Okazuje się, że nie: poza wymienionymi trzema liczbami pierwszymi jest tak jeszcze tylko dla | 17 i | 41. Tyle że nie jest to, oczywiście, przypadek. Ale dowód tego faktu nie jest prosty, choć - zapewne - może sprawić Czytelnikowi Studiującemu wiele satysfakcji.