Kącik początkującego olimpijczyka
Symetria w algebrze
O wyrażeniach symetrycznych oraz uproszczeniach, które można stosować w rozwiązywaniu zadań z takimi wyrażeniami.
Niech Rozważmy funkcję określoną następująco:
Zwróćmy uwagę, że wśród wartości funkcji każdy element zbioru występuje dokładnie raz. Odwzorowania o tej własności będziemy nazywać permutacjami zmiennych. Działają one w naturalny sposób na wyrażeniach algebraicznych, na przykład opisana wyżej robi to tak:
Wyrażenia algebraiczne otrzymane z danego poprzez permutacje zmiennych będziemy nazywać jego symetrycznymi wersjami. Jeśli wszystkie symetryczne wersje są równe, to wyrażenie nazywamy symetrycznym. Dla jasności, wyrażenie jest symetryczne, a wyrażenie nie jest. Pojęcie symetryczności można intuicyjnie rozszerzyć: równanie jest symetryczne, jeśli każda jego symetryczna wersja jest mu równoważna, podobnie nierówność, układ równań itp.
Przez zapis rozumiemy, że oraz jest identycznością na wszystkich pozostałych zmiennych. Taką permutację nazywamy transpozycją. Aby sprawdzić symetryczność, można ograniczyć się do transpozycji jednej zmiennej ze wszystkimi pozostałymi, czyli przykładowo dla wyrażenia byłyby to i
Jeśli z symetrycznego równania lub układu równań wywnioskujemy jakąkolwiek własność jego niewiadomych, to spełnione są także własności do niej symetryczne, które można udowodnić w pełni analogicznie. Takie rozumowanie stosujemy w zadaniach 1, 3, 5 i 9.
Wraz z każdym rozwiązaniem symetryczne równanie lub układ ma rozwiązania powstałe przez jego permutacje. Pojawia się to w zadaniach 2, 3 i 7.
Wobec powyższego w zadaniach z algebraiczną symetrią możemy na początku rozwiązania narzucić pewien porządek wśród niewiadomych, gdyż rozwiązania nieuporządkowane dostaniemy poprzez permutacje uporządkowanych. Zabieg ten można prześledzić w zadaniach 4, 6, 7, 8 i 10.