Środek ciężkości»Zadanie 8
o zadaniu...
- Zadanie pochodzi z artykułu Środek ciężkości
- Publikacja w Delcie: listopad 2011
- Publikacja elektroniczna: 01-11-2011
- Artykuł źródłowy w wersji do druku [application/pdf]: (83 KB)
Czy dla dowolnego punktu
wewnątrz trójkąta można w jego
wierzchołkach umieścić takie masy, by ich środek ciężkości był w
?
zaś środek ciężkości trójkąta utworzonego
przez pozostałe trzy – jako
Wykaż, że wszystkie tak wyznaczone
proste
przecinają się w jednym punkcie.
jego wierzchołków, bo obrazem
w symetrii względem takiej
osi jest on sam.

trójkąta. Środek ciężkości pozostałych dwóch
much jest w środku
odcinka pomiędzy nimi (
wszystkich much jest na odcinku
oraz
czyli
Stąd
i
prowadzi do
wniosku, że jedynym możliwym położeniem
jest środek
ciężkości trójkąta (
równe masy
Wtedy
gdzie
to środek
. Środek
ciężkości trójkąta
leży na środkowej
; analogicznie leży na pozostałych środkowych. Ponadto
czyli środkowe dzielą się w stosunku
licząc
od wierzchołka.
na boku
trójkąta
spełnia
to jest
spodkiem dwusiecznej
umieszczono masy
odpowiednio
Wykaż, że ich środkiem
ciężkości jest ortocentrum

jest wysokością
to
i
Stąd
Szukany środek ciężkości
leży więc na
i analogicznie na wysokościach z
i z
leży wewnątrz sześciokąta wypukłego
Punkty
są odpowiednio
środkami boków
Wykaż, że
nie zależy od wyboru punktu

to
Podobnie
Dodając
stronami, uzyskujemy
czyli
o polu 1. Punkt
jest
symetryczny do punktu
względem punktu
punkt
jest
symetryczny do punktu
względem punktu
punkt
jest symetryczny do punktu
względem punktu
punkt
jest symetryczny do punktu
względem
punktu
Oblicz

bo trójkąty te mają równe
podstawy
i wspólną wysokość z
Ponadto
(ponieważ
). Analogicznie
Stąd
Podobnie
i ostatecznie
Punkty
i
należą
do boku
przy czym
a punkty
i
należą do boku
przy czym
Wykaż,
że
w którym pola trójkątów
i
są równe.
Udowodnij, że każda przekątna tego pięciokąta jest równoległa do pewnego
jego boku.

i
mają wspólną podstawę
i równe
pola, więc też równe wysokości. Punkty
są po tej samej stronie
prostej
stąd
Dla pozostałych przekątnych dowód
jest analogiczny.
sześciokąta wypukłego
dzieli go na dwa czworokąty o równych polach. Wykaż, że
trójkąty
i
są podobne.
Punkty
i
należą
odpowiednio do odcinków
i
przy czym czworokąt
jest równoległobokiem. Odcinki
i
przecinają
się w punkcie
Wykaż, że


wynika z równoległości
a
z
przecinają się w punkcie
Wyznacz
jeśli
o podstawach
i
przecinają się
w punkcie
Dane są
i
Wyznacz
oraz

i
mają wspólną podstawę i równe
wysokości, więc też równe pola. Stąd
i
mają wspólną wysokość z
więc
Stąd
Wobec tego

i
przecinają się w punktach
i
; promienie
i
nie są prostopadłe. Okrąg opisany na
trójkącie
przecina te dwa okręgi w punktach
i
(różnych od
) oraz przecina prostą
w punkcie
(różnym od
). Dowieść, że okrąg opisany na trójkącie
ma środek w punkcie

opisany na trójkącie
nie jest styczny do żadnego
z dwóch danych okręgów (bo je przecina w punktach różnych od
).
Zatem żaden z odcinków
nie jest jego średnicą;
w takim razie żaden z kątów
nie jest prosty. Stąd
wniosek, że żaden z punktów
nie leży na prostej
wobec czego prosta
nie przechodzi przez punkt
wpisany w okrąg
Wysokość poprowadzona z wierzchołka
lub jej przedłużenie,
przecina okrąg
ponownie w punkcie
Ortocentrum trójkąta
leży w punkcie symetrycznym do
względem prostej
– czyli w punkcie
względem boków
i
także leżą na okręgu
; oznaczmy je odpowiednio przez
i
(żaden z nich nie pokrywa się z
bo punkt
nie leży na prostej
).
jest symetryczny do
więc
Ostatnia równość mówi, że
jest punktem okręgu o środku
przechodzącego przez
i
Skoro zaś leży na okręgu
i nie pokrywa się z
musi się pokrywać z
lub
; ustalmy oznaczenia (
) tak, że
Analogicznie stwierdzamy,
że
Tak więc
To znaczy, że punkty
leżą
na okręgu o środku

i
, styczne zewnętrznie w punkcie
, są
styczne do prostej
w punktach
i
odpowiednio.
Prosta
przecina okrąg
w punkcie
różnym
od
. Udowodnić, że proste
i
są prostopadłe.

okręgów
i
przechodzącą przez punkt
. Przecina ona prostą
w punkcie
Ponieważ
więc trójkąt
jest
prostokątny. Wobec tego
jest średnicą okręgu
jako cięciwa,
na której oparty jest kąt prosty
a średnica okręgu jest
prostopadła do stycznej w swoim końcu.
jest styczny do boków
odpowiednio w punktach
Prowadzimy trzy
proste: przez środki odcinków
i
przez środki
odcinków
i
oraz przez środki odcinków
i
Wykazać, że środek okręgu opisanego na trójkącie wyznaczonym
przez te trzy proste pokrywa się ze środkiem okręgu opisanego na trójkącie

będą środkami odcinków
Z twierdzenia Talesa wynika, że
i
Przez
oznaczamy punkt wspólny prostych
i
Analogicznie definiujemy punkty
i
Boki
trójkątów
i
są odpowiednio równoległe, więc
punkt
w którym przecinają się proste
i
jest
środkiem jednokładności w skali
przekształcającej trójkąt
na trójkąt
(
leży też na prostej
).
w skali
przekształca okrąg
opisany na trójkącie
na okrąg
opisany na trójkącie
Środek okręgu
leży na prostopadłych do prostych
przechodzących
przez wierzchołki
więc środek okręgu
leży na
prostopadłych do prostych
przechodzących przez wierzchołki
Na mocy lematu (dowód w artykule) te prostopadłe są
symetralnymi boków trójkąta
więc ich punkt wspólny to
środek okręgu opisanego na trójkącie
i
trójkąta równoramiennego
mają
długość 1. Dla jakiej podstawy
pole tego trójkąta jest
maksymalne?

było podstawą. Wtedy wierzchołek
leży na okręgu o środku
i promieniu 1. Pole trójkąta jest
maksymalne, gdy wysokość z
jest maksymalna (bo podstawa
ma ustaloną długość 1), czyli gdy wysokość ta jest równa 1.
Zachodzi to dla
czyli dla