Przeskocz do treści

pierwsza strona

Wydanie Delty - wrzesień 2015 r.

Twierdzenie o powracaniu i pewne zagadki nierównowagowej mechaniki statystycznej (II)

Krzysztof Turzyński i Henryk Żołądek

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: wrzesień 2015
  • Publikacja elektroniczna: 31-08-2015
  • Autor: Henryk Żołądek
    Afiliacja: Instytut Matematyki, Wydział Matematyki, Informatyki i Mechaniki, Uniwersytet Warszawski
  • Wersja do druku [application/pdf]: (294 KB)
obrazek

Twierdzenie Poincarégo o powracaniu, omówione w pierwszej części artykułu, wywoływało (i najwidoczniej nadal wywołuje) dyskusje natury filozoficznej. Są one najczęściej związane z próbami jego zastosowania do układów złożonych z dużej liczby cząstek. Teraz spróbujemy omówić niektóre kontrowersje i zaproponować ich wyjaśnienia.

artykuły

Astronomia

  1. obrazek

    Kwazikryształ Ho-Mg-Zn w postaci dwunastościanu

    Kwazikryształ Ho-Mg-Zn w postaci dwunastościanu

    Astronomia Prosto z nieba

    Kwazikryształy

    Nieco bardziej subtelną niż kryształy i przez to trudniejszą do studiowania klasą ciał stałych są kwazikryształy. Struktura kwazikryształu jest pozornie regularna, jednak w przeciwieństwie do monokryształów nie powtarza się regularnie w przestrzeni; kwazikryształ jest uporządkowany, ale nieperiodyczny.

  2. Astronomia Niebo jak własna kieszeń

    Niebo we wrześniu

    Tegoroczny wrzesień będzie obfitował w zaćmienia. 13 IX wystąpi częściowe zaćmienie Słońca, które, niestety, nie będzie widoczne w Polsce. Zjawisko to polecamy zwolennikom dalekich podróży, gdyż możliwość obserwacji będzie jedynie z terenu południowej Afryki oraz części Antarktydy.

Fizyka

Fizyka statystyczna

  1. obrazek

    Fizyka statystyczna

    Twierdzenie o powracaniu i pewne zagadki nierównowagowej mechaniki statystycznej (II)

    Twierdzenie Poincarégo o powracaniu, omówione w pierwszej części artykułu, wywoływało (i najwidoczniej nadal wywołuje) dyskusje natury filozoficznej. Są one najczęściej związane z próbami jego zastosowania do układów złożonych z dużej liczby cząstek. Teraz spróbujemy omówić niektóre kontrowersje i zaproponować ich wyjaśnienia.

Struktura materii

Informatyka

  1. Informatyka Informatyczny kącik olimpijski

    Jeszcze dwa zadania do plecaka

    W kąciku kontynuujemy przygodę z zadaniami, do których rozwiązania przydaje się znajomość problemu plecakowego. Tym razem w nieco trudniejszej jego wersji, w której każdy przedmiot ma swój rozmiar m oraz wartość w Standardowe pytanie, które możemy wtedy zadać, to np. jaka jest największa sumaryczna wartość przedmiotów, które możemy zapakować do plecaka, nie przekraczając jego udźwigu M

Matematyka

  1. obrazek

    Matematyka Stowarzyszenie na rzecz Edukacji Matematycznej

    LXVI Olimpiada Matematyczna

    W LXVI Olimpiadzie Matematycznej uczestniczyło 895 uczniów, więc aż o 272 osoby mniej niż rok wcześniej, do zawodów stopnia drugiego zakwalifikowano 409 uczniów, a do zawodów stopnia trzeciego -126 uczniów. Wiele osób, w tym niżej podpisany, uznało, że zadania domowe były za trudne i nie zachęcały uczniów spoza szkół o dużych tradycjach olimpijskich (a raczej uczniów nauczycieli, którzy uczą matematyki, a nie tylko przygotowują do zdania matury) do startowania w tych zawodach.

  2. Matematyka

    Matematyka jest jedna: wielomiany mogą wszystko

    Jednomiany postaci | f x xn są jednymi z pierwszych funkcji rzeczywistych, z którymi mamy do czynienia w naszym matematycznym życiu. Odrobinę później poznajemy ich kombinacje o współczynnikach rzeczywistych, czyli tytułowe wielomiany. Jest więc to pojęcie elementarne, które powinno być doskonale znane każdemu maturzyście. Tym bardziej może zadziwiać, jak często wielomiany i ich podstawowe własności stanowią klucz do wielu trudnych problemów, które na pozór nic z wielomianami wspólnego nie mają. Zaprezentujemy to na przykładach z algebry, teorii liczb i kombinatoryki.

Geometria

  1. obrazek

    Geometria

    Odbicia w dwóch zwierciadłach

    Odbicie światła od zwierciadła płaskiego, przerabiane w szkole w ramach optyki geometrycznej, uważane jest za zagadnienie banalne. Bywa czasem uatrakcyjniane rozważaniem kwestii, dlaczego lustro zamienia stronę lewą z prawą, a nie zamienia góry z dołem. Natomiast znacznie ciekawsze - a architektom niezwykle przydatne w projektowaniu ciekawych wnętrz - okazuje się zbadanie zjawiska odbicia światła od pary zwierciadeł, których płaszczyzny tworzą dowolny kąt. Może wtedy dojść do wielokrotnych odbić, w wyniku których powstaje wiele obrazów. Okazuje się, że liczba powstałych obrazów zależy nie tylko od kąta między zwierciadłami, ale też od położenia przedmiotu.

Planimetria

  1. Planimetria

    Zabawy w kącie

    W każdym zjawisku przyrody można dostrzec dążenie do osiągnięcia jakiegoś maksimum lub minimum. Umiejętność wyznaczania wartości ekstremalnych nie powinna więc być niczym niezwykłym...

Rachunek prawdopodobieństwa

  1. Rachunek prawdopodobieństwa

    Niewymieniależność

    Wyobraź sobie, Czytelniku, że na skutek wieloletnich ćwiczeń i poznania kilku szulerskich sztuczek udało Ci się zwiększyć swoje szanse na wygraną w grze blackjack do 4 5. Kuszony wizją bajecznego bogactwa w końcu zdecydowałeś się odwiedzić kasyno, by tam spożytkować swoje niesamowite umiejętności. Z miną zawodowego pokerzysty przysiadłeś się do odpowiedniego stolika i zacząłeś grać...

Różności

  1. obrazek

    Różności Recenzje

    Zagadki o wszystkim

    Na początku wyglądało to nieciekawie. Tata sprzątnął ze stolika w moim pokoju wystawę moich konstrukcji z klocków lego i położył tam stertę książek. Nie mam nic przeciwko książkom, ale większość z tych, które tata przynosi do domu, nie nadaje się do niczego. Przynajmniej dla mnie.

Biologia

  1. obrazek

    Biologia Życie na żywo

    Profesor Shugar – twórca i kreator nie tylko biofizyki

    Przytrafiło mi się rzadkie zdarzenie: naukowy szef od "początku do końca" ten sam, który w dodatku w 2015 roku kończy 100 lat! Profesor David Shugar. Pierwszy biofizyk w Polsce. Pytany, czym jest biofizyka, zwykł był odpowiadać: biofizyką jest to, czym zajmuje się biofizyk. Jest to odpowiedź wykrętna, bo biofizyki są różne - opowiem, czym zajmował się i zajmuje David Shugar.

zadania


tematy

stałe rubryki

autorzy