Przeskocz do treści

Delta mi!

Recenzje

Kryptarytmy, czyli arytmetyka słów

Renata Jurasińska

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: styczeń 2014
  • Publikacja elektroniczna: 01-01-2014
  • Autor: Renata Jurasińska
    Afiliacja: Instytut Matematyki Uniwersytetu Rzeszowskiego, Koszaliński Klub Szaradzistów „Diagram”

Kryptarytm (gr. kryptós = ukryty; arythmos = liczba) to zadanie szaradziarskie w postaci działania arytmetycznego, w którym cyfry zastąpiono literami. Zadaniem rozwiązującego jest odtworzenie owego działania. Takim samym literom powinny odpowiadać takie same cyfry, a różnym literom – różne cyfry. Żadna z liczb wielocyfrowych nie może zaczynać się zerem. Po zastąpieniu liter cyframi powinno otrzymać się poprawne działanie...

Z kolei alfametyk to kryptarytm, w którym cyfry zaszyfrowane są literami tworzącymi wyrazy powiązane znaczeniowo bądź też słowa składające się w sensowne frazy lub zdania.

W książeczce (zdrobnienie podyktowane jest wygodnym, małym formatem) znajdziemy wiele alfametyków podzielonych przez autorkę, Katarzynę Lipszyc, na kilka działów: „Łatwe”, jak np.

display-math

„Trochę trudniejsze”, „Kryptarytmy – zdania” i „Układy równań” (a raczej układy kryptarytmów, gwarantujące jedyność rozwiązania). Niektóre z nich zostały zainspirowane konkretnymi wydarzeniami, jak np.

display-math

ułożony przez autorkę z okazji stulecia urodzin Stanisława Jerzego Leca w 2009 roku, czy

display-math

powstały w 2011 roku po trzęsieniu ziemi w Japonii.

Niewątpliwym walorem książeczki jest jej szata graficzna. Świetne i zabawne rysunki autorstwa Lidii Dańko, ozdabiające kryptarytmy, zachęcają do zmierzenia się z nimi. Książeczka ucieszy miłośników matematyki rekreacyjnej (kryptarytmy od czasu do czasu pojawiają się w polskiej prasie szaradziarskiej, ale nie ma ich zbyt wiele), przyda się też nauczycielom, którzy chcą przekonać swoich uczniów, że matematyką można się wspaniale bawić, ćwicząc przy okazji logiczne myślenie i wytrwałość.