Przeskocz do treści

Delta mi!

Krzyżówki liczbowe

Renata Jurasińska

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: sierpień 2011
  • Publikacja elektroniczna: 31-07-2011
  • Autor: Renata Jurasińska
    Afiliacja: Instytut Matematyki Uniwersytetu Rzeszowskiego, Koszaliński Klub Szaradzistów „Diagram”
  • Wersja do druku [application/pdf]: (96 KB)

Pierwsza tradycyjna (czyli „słowna”) krzyżówka (crossword, mots croisés, Kreuzworträtsel) ukazała się 21 grudnia 1913 roku w czasopiśmie The New York World, lecz dopiero w roku 1924 (po opublikowaniu przez Simona i Schustera książki z 50 łamigłówkami tego typu) wybuchła prawdziwa „krzyżówkomania”.

obrazek

Niebawem nadszedł czas na krzyżówki liczbowe (crossnumber, nombres croisés, Kreuzzahlrätsel). Od krzyżówek tradycyjnych różniły się przede wszystkim tym, że do diagramu należało wpisywać nie wyrazy, lecz liczby, odgadnięte na podstawie różnego rodzaju objaśnień. Mogły to np. być własności poszczególnych liczb, ich wzajemne powiązania lub też historyjki z „wplecionymi” w nie liczbami. Z książki The Strand Problems Book (wydanej w roku 1935) autorstwa W.T. Williamsa i G.H. Savage’a pochodzi krzyżówka Ferma Mała Łąka.

Uwaga! Jedna z liczb pionowych jest taka sama, jak jedna z poziomych. Jest tylko jeden przypadek identyczności, choć zdarzyło się, że jedna z liczb w tej łamigłówce (związana z czymś nieco innym) jest powierzchnią prostokątnego pola znanego jako Psia Łączka w jednostkach rood.

Wyposażeni w tę informację i proste wskazówki z objaśnień, jesteśmy zaproszeni do odkrycia zazdrośnie strzeżonego sekretu: wieku pani Grooby, teściowej farmera Dunka (1 mila to 1760 jardów, 1 akr to 4840 jardów kwadratowych, 1 rood to 1/4 akra, a 1 funt szterling to 20 szylingów).

Poziomo:

1)
Powierzchnia Małej Łąki w jardach kwadratowych;
5)
Wiek Marty, córki farmera Dunka;
6)
Różnica w jardach między długością a szerokością Psiej Łączki;
7)
Powierzchnia Psiej Łączki w roodach math  9 pionowo;
8)
Data (rok) przejęcia Małej Łąki przez rodzinę Dunków;
10)
Wiek farmera Dunka;
11)
Rok urodzenia Mary;
14)
Obwód Psiej Łączki w jardach;
15)
Prędkość spacerującego farmera Dunka w milach na godzinę podniesiona do sześcianu;
16)
15 poziomo minus 9 pionowo.

Pionowo:

1)
Wartość Psiej Łączki w szylingach za akr;
2)
Wiek pani Grooby do kwadratu;
3)
Wiek Mary, najmłodszej córki farmera Dunka;
4)
Wartość Psiej Łączki w funtach szterlingach;
6)
Wiek Teda, pierworodnego syna farmera Dunka, który będzie w przyszłym roku dwa razy starszy od Mary;
7)
Szerokość Psiej Łączki w jardach podniesiona do kwadratu;
8)
Liczba minut potrzebnych farmerowi Dunkowi do obejścia Psiej Łączki 4/3 raza;
9)
Patrz 10 pionowo;
10)
10 poziomo math  9 pionowo;
12)
O jeden więcej niż suma cyfr drugiej w kolumnie;
13)
Okres przejęcia na własność (w latach) Małej Łąki przez Dunków.

Pełna wersja artykułu dostępna jest w formacie pdf.