Klub 44M - zadania X 2014»Zadanie 688
o zadaniu...
- Zadanie pochodzi z artykułu Klub 44M - zadania X 2014
- Publikacja w Delcie: październik 2014
- Publikacja elektroniczna: 1 października 2014
- Artykuł źródłowy w wersji do druku [application/pdf]: (66 KB)
-
Zadanie 688 zaproponował pan Witold Bednarek z Łodzi.
Trójkąt równoboczny
o boku długości 1 jest podstawą ostrosłupa prawidłowego
Na krawędziach
leżą takie punkty
że suma kwadratów pól trójkątów
jest równa kwadratowi pola trójkąta
Obliczyć objętość ostrosłupa 
są przystającymi trójkątami równoramiennymi, z jednakowym kątem
przy wierzchołku
Niech
Oznaczając
mamy
wynosi
; podobnie wyrażają się pola trójkątów
Suma kwadratów ich pól jest równa
; tu i dalej symbol
oznacza sumę cykliczną względem trójki
(lub
).
wyrażamy zgodnie ze wzorem Herona jako
; mnożąc przez 4 dostajemy równanie
wyrażeń (1) i pogrupowaniu wszystkiego według potęg
(to mechaniczny rachunek) okazuje się, że wyrazy niezawierające
znoszą się, a całe równanie (2) redukuje się do postaci
jest niezerowy, więc
; stąd
czyli
Zatem każdy z trójkątów
jest prostokątny i równoramienny, o przeciwprostokątnej długości 1; przyprostokątne
mają długość
Ostrosłup
jest szóstą częścią sześcianu o krawędzi
Jego objętość wynosi 

i
ostrosłupa z rysunku są prostopadłe do podstawy.


(na ścianę
) nie ma wspólnych punktów z wysokością
(na ścianę
), tym bardziej nie można więc oczekiwać wspólnego punktu dla wszystkich czterech wysokości.

to punkt
Wysokość z wierzchołka
zawarta jest w prostej
prostopadłej do płaszczyzny
więc spodek tej wysokości to środek przedniej ściany sześcianu. Analogicznie spodkiem wysokości z wierzchołka
jest środek kwadratu
Przekątna
sześcianu jest prostopadła do ściany
czworościanu, zatem wysokość z wierzchołka
jest równoległa do
a co za tym idzie jej spodek również trafia poza odpowiednią podstawę.
będzie pewnym wielościanem. Udowodnić, że istnieje stała
dodatnia
o następującej własności: jeśli pewnych
kul
o sumie objętości
pokrywa wszystkie ściany (czyli każdy
punkt każdej ściany
należy do co najmniej jednej z nich),
to
kul o promieniach
spełnia
podaną własność (pokrywa wszystkie ściany
). Wówczas
gdzie
to pole powierzchni bocznej
Ponadto
i wag
otrzymujemy
w przestrzeni, definiujemy zbiór
to standardowa kostka. Rozstrzygnąć,
czy dla pewnych wektorów można w ten sposób otrzymać ośmiościan
foremny.
w geometrii wypukłej nazywa się sumą
Minkowskiego odcinków
jest środkiem
symetrii zbioru
Istotnie, symetria
o środku
przeprowadza wektor
na
Dla dowolnego
w postaci
mamy
zbiór
to ośmiościan foremny
i że
jest
najmniejsze możliwe (oczywiście
). Zauważmy, że wtedy
jest ścianą
czyli trójkątem równobocznym,
który nie ma środka symetrii – sprzeczność.
w jego
wnętrzu. Suma odległości punktu
od krawędzi tego czworościanu jest
równa
Wykaż, że
od dwóch przeciwległych krawędzi
czworościanu jest nie mniejsza od sumy odległości
od zawierających
je przeciwległych ścian sześcianu, która z kolei jest większa lub równa
odległości pomiędzy takimi ścianami, czyli długości krawędzi sześcianu.
Czworościan ma trzy pary przeciwległych krawędzi, stąd
i
o następujących dwóch
własnościach:
jest większa od objętości
czworościanu
;
nie przekracza pola
żadnej ściany czworościanu

zbudujemy czworościan
o żądanych własnościach. Niech
będzie taką liczbą, aby
liczba
była większa od pola każdej ściany czworościanu
Niech
będzie taką liczbą, aby liczba
była
mniejsza od objętości czworościanu
będzie czworościanem wpisanym w prostopadłościan
o podstawie
i wysokości
Objętość
równa
jest
Każdą ścianę czworościanu
można
zrzutować na połowę podstawy prostopadłościanu, więc jej pole
przekracza
Z definicji liczb
i
czworościany
i
spełniają żądane warunki.
i
wpisane
odpowiednio w prostopadłościany o wymiarach
oraz
oraz
jest
trójkątem o bokach
oraz
Wysokość takiego trójkąta, opuszczona na bok
o długości
równa jest

równe jest

też równe jest
i
mają więc równe pola ścian
i promienie kul opisanych. Tymczasem ich objętości są różne:
oraz

czyli trzeciemu kątowi.

w którym
spełniają warunek
Z kolei rozważając kąt trójścienny
przy
oraz trójkąty prostokątne
i
wnioskujemy,
że
– sprzeczność.
jako
suma kątów czterech trójkątów. Wobec tego istnieje taki wierzchołek
czworościanu, przy którym suma trzech kątów płaskich nie przekracza
w przeciwnym razie suma wszystkich kątów płaskich czworościanu
przekraczałaby
Wówczas
więc
Analogicznie
oraz