Przeskocz do treści

Delta mi!

Niebo jak własna kieszeń

Niebo w marcu

Michał Bejger

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: marzec 2013
  • Publikacja elektroniczna: 01-03-2013

Gwiazdozbiór Raka (łac. Cancer) jest dość niepozornym gwiazdozbiorem zodiakalnym – jednym z dwunastu (nie licząc Wężownika), przez które przechodzi linia ekliptyki.

obrazek

Gwiazdozbiór Raka. Mapa nieba we współrzędnych równikowych; rozmiary gwiazd odzwierciedlają ich jasności w wielkościach gwiazdowych. [Mapkę nieba wykonano na podstawie mapy IAU/magazynu Sky & Telescope (Roger Sinnott & Rick Fienberg).]

Gwiazdozbiór Raka. Mapa nieba we współrzędnych równikowych; rozmiary gwiazd odzwierciedlają ich jasności w wielkościach gwiazdowych. [Mapkę nieba wykonano na podstawie mapy IAU/magazynu Sky & Telescope (Roger Sinnott & Rick Fienberg).]

Nietrudno odnaleźć go jednak na wieczornym południowym niebie, ponieważ otaczają go dobrze widoczne Bliźnięta, Lew i Mały Pies. Tylko dwie gwiazdy należące do Raka są jaśniejsze od math , zwana Al Tarf (Oko), oraz znajdująca się praktycznie na ekliptyce math . Ta druga, zwana Południowym Osiołkiem (Asellus Australis), wraz z  math Cancri math, nazwaną – a jakże! – Północnym Osiołkiem (Asellus Borealis) posilają się wspólnie przy Żłóbku (łac. Praesepe), czyli najbardziej okazałym obiekcie Raka, gromadzie otwartej oznaczonej przez Messiera numerem 44. Żłóbek jest dobrze widoczny gołym okiem; mimo znacznego oddalenia na niebie dzieli wspólne pochodzenie ze znajdującą się w Byku gromadą Hiady, w okolicy której przebywa ostatnio Jowisz math . Oprócz M44 w Raku można obserwować także gromadę otwartą M math ; dwa dni po równonocy wiosennej, która nastąpi 20 III o 12:02, znajdzie się w jej okolicy Księżyc (nów 11 III, pełnia 27 III).

Marzec nie sprzyja obserwacjom meteorów: na wątpliwą pociechę pozostają średnio aktywne Virginidy (radiant w Pannie) oraz math Normidy (Węgielnica), których, niestety, nie widać z terytorium Polski. Ciekawe marcowe koniunkcje to: spotkanie Księżyca ze Spicą ( math Virginis, rankiem 1 III), Księżyca z Jowiszem (18 III), i Marsa math  z Uranem math przed zachodem Słońca 22 III w gwiazdozbiorze Wieloryba. Wenus math  znajduje się obecnie bardzo blisko Słońca, natomiast Merkury math  jest widoczny nad ranem.