Przeskocz do treści

Delta mi!

Aktualności (nie tylko) fizyczne

Co to jest?

Nowe degradowalne duromery

Piotr Zalewski

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: lipiec 2014
  • Publikacja elektroniczna: 01-07-2014

Etap rozwoju cywilizacyjnego można poznać po ilości i rodzaju śmieci, które dana cywilizacja po sobie zostawia. Obecny przełom tysiącleci to epoka tworzyw sztucznych. Ich dostępność i trwałość zmieniły nasze zwyczaje i zapewnią nam nieśmiertelność: [...] trza dzieciom ostawić długi. Wielgie długi, co by je spłacały. Bedóm długo spłocać, bedóm długo wiedzieć, ze miały ojca. (Józef Tischner, Historia filozofii po góralsku).

Jakimś sposobem jest segregacja i odzysk odpadów. Polska nie jest jedynym krajem, w którym to idzie bardzo opornie, ale jest modelowym tego (oporu) przykładem. Świadczy to nie tylko o braku kultury, ale również o braku cywilizacji. Nawet jeżeli chcielibyśmy segregować śmieci, to często nie wiemy lub nie bardzo mamy jak.

Tworzywami, które wyjątkowo trudno przetworzyć, są duromery (ang. thermosets). Dlatego od dawna poszukiwane są ich odmiany, które (zachowując pożądane cechy, takie jak wytrzymałość mechaniczna, odporność na wysoką temperaturę czy obojętność chemiczna) mogłyby być łatwo (czyli tanio i bez znaczącego dodatkowego obciążenia dla środowiska) przetwarzane [1].

Właśnie została opublikowana praca [2], którą można uważać za przełomową. Autorzy opisują w niej bardzo prosty (szybki i tani) sposób uzyskania duromerów poprzez polikondensację (para)formaldehydu math i węglowodorów z przyłączonymi dwiema grupami aminowymi math Reakcja zachodzi w ciągu kilkudziesięciu minut w temperaturze math a po dodatkowym, dziesięciominutowym podgrzaniu do math (w obecności dimetylosulfotlenku math wytwarzają się dodatkowe połączenia sieci (z wydzieleniem wody). Otrzymuje się w ten sposób materiał o bardzo dużej wytrzymałości mechanicznej.

Najciekawsze jest jednak to, że uzyskane materiały rozkładają się do podstawowych substratów w środowisku kwaśnym math (wystarczająco kwaśny jest już kwas żołądkowy).

Otwiera to drogę do nowej rodziny polimerów o różnych własnościach, które byłyby całkowicie odzyskiwalne.

Można żywić nadzieję, że doprowadzi to do znacznego uszczuplenia dziedzictwa naszej cywilizacji.


Do czytania
[1]
Timothy E. Long; Toward Recyclable Thermosets; Science 344, 706-707, 16/05/2014; DOI: 10.1126/science.1254401
[2]
Jeannette M. García i inni; Recyclable, Strong Thermosets and Organogels via Paraformaldehyde Condensation with Diamines; Science 344, 732-735, 16/05/2014; DOI: 10.1126/science.1251484