Przeskocz do treści

Delta mi!

Drobiazgi

Marian Smoluchowski

Nagrody Nobla

Nagroda Nobla

Bogdan Cichocki

o artykule ...

  • Publikacja w Delcie: grudzień 1997
  • Publikacja elektroniczna: 24 sierpnia 2017
  • Autor: Bogdan Cichocki
    Afiliacja: Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytetu Warszawskiego

Biorąc pod uwagę naukowe osiągnięcia Mariana Smoluchowskiego jest rzeczą dziwną, iż jest tak mało znany w Polsce nawet wśród naukowców...

obrazek

Podstawową przyczyną wydaje się fakt, że Smoluchowski nie dostał Nagrody Nobla. Wiele wskazuje na to, że nie dostał, gdyż zmarł wcześnie, a nagrody tej nie przyznaje się pośmiertnie. W roku 1925 Nagrodę Nobla z chemii otrzymał za prace w dziedzinie koloidów Richard Zsigmondy, profesor uniwersytetu w Grazu. Jego prace miały charakter eksperymentalny i pozostawały w ścisłym związku z pracami teoretycznymi Smoluchowskiego. Przypuszczalnie właśnie wraz z Zsigmondym dostałby Marian Smoluchowski Nagrodę Nobla. Ale na tym nie koniec. W następnym roku, czyli 1926, aż dwie Nagrody Nobla były związane pośrednio z naszym wielkim rodakiem. Oto bowiem z fizyki nagrodę otrzymuje Francuz Jean Perrin za prace eksperymentalne nad ruchami Browna, potwierdzające słuszność molekularnej teorii Einsteina-Smoluchowskiego, z chemii zaś nagroda przypada Teodorowi Svedbergowi z Uppsali, którego prace eksperymentalne dotyczące zawiesin przeplatały się w czasie z odnoszącymi się do nich teoretycznymi rozważaniami Smoluchowskiego.