Przekonajmy się więc, jakich to metod dowodzenia używa się w najstarszej polskiej Alma Mater, na Wydziale Matematyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Oto spis sporządzony przez Józefa Piórka z Instytutu Matematyki Najwspółcześniejszej.

Najczęściej spotykamy dowód

• przez ogląd (wystarczy popatrzeć),
• przez połechtanie ambicji słuchaczy (to dla Państwa jest proste),
• przez kalendarz (to było w zeszłym roku),
• przez sugestię (Państwo widzicie),
• przez sakramenty (ochrzcijmy to sobie),
• przez sztuciec (a nuż wyjdzie),
• iluzjonistyczny (zrobimy teraz małą sztuczkę),
• suflerski (proszę mi podpowiedzieć),
• harcerski (stosujemy podchody dokoła dowodu),
• cybernetyczny (to automatycznie wynika z …),
• spychologiczny (Państwo sami sprawdzą),
• plenarny (czy Państwo się zgadzają?),
• dogmatyczno-autorytatywny (tak jest w podręczniku),
• samowystarczalny (Państwo sobie sprawdzą we własnym zakresie),
• teologiczny a) przez odwołanie się do sił nieczystych (diabli wiedzą, jak to udowodnić), b) przez odwołanie się do sił pozytywnych (Jezus, Maria, przecież to banalne!).

Nieco rzadziej spotykany jest dowód

• przez analogię,
• przez odpowiednie twierdzenia,
• przez sprowadzanie na manowce,
• przez presję moralną,
• przez opowiadanie,
• przez nadużycie symboli.

Pewnej finezji wymaga dowód

• przez zaprzeczenie założenia,
• przez ciągłość oznaczeń (ciągle oznaczamy), oraz
• familijny (bierzemy rodzinę zbiorów).

Każdy jednak musi przyznać, że jedyny naprawdę skuteczny jest dowód przez założenie tezy.

W dalszej części numeru zamieścimy kilka nieco innych propozycji.

Redakcja