Konkurs Prac Uczniowskich z Matematyki im. Pawła Domańskiego
Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki to zawody elitarne. Zwyciężyć w nim można jedynie wtedy, gdy przedstawi się samodzielne matematyczne dokonanie. Nic dziwnego, że jego laureaci są potem (po ćwierćwieczu to już wiadomo na pewno) wybitnymi matematykami. Tak się nawet zdarzyło, że w 2003 roku opiekunką zdobywczyni złotego medalu była laureatka jednego z pierwszych Konkursów - dziś już profesor jednego z czołowych uniwersytetów. Ale nie jest to regułą - ciekawe prace otrzymujemy z wielu szkół z różnych regionów Polski.
***
XLV Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki
Finał 45. edycji Konkursu Uczniowskich Prac z Matematyki im. Pawła Domańskiego, organizowanego przez miesięcznik "Delta" i Polskie Towarzystwo Matematyczne odbył się 14 września 2023 roku, podczas Dnia Popularyzacji Matematyki na Politechnice Warszawskiej. Po wysłuchaniu prezentacji finalistów, biorąc pod uwagę treść prac i sposób ich przedstawienia, Jury postanowiło, iż
Złoty medal i nagrodę w wysokości 1500 złotych otrzymują:
- Jakub Pawlak, uczeń III Liceum Ogólnokształcącego im. Marynarki Wojennej RP w Gdyni, za pracę Globalna metoda Eulera przybliżania rozwiązań autonomicznych równań różniczkowych pierwszego rzędu i jej analog w przestrzeniach liniowych, napisana pod opieką Jacka Gulgowskiego
- Jakub Zieliński, uczeń IV Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki w Toruniu, za pracę Struktura uogólnionych sit i ciągów flawiuszowskich, napisana pod opieką Sebastiana Króla
Srebrny medal i nagrodę w wysokości 1100 złotych otrzymują:
- Dominik Figurski, uczeń XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie, za pracę Odbijanie ortocentrum, napisana pod opieką Olgi Ziemiańskiej
- Mateusz Wawrzyniak, uczeń Akademickiego Liceum Ogólnokształcącego Politechniki Wrocławskiej we Wrocławiu, za pracę O pewnym szczególnym punkcie czworokąta, napisana pod opieką Mateusza Kwaśnickiego
Brązowy medal i nagrodę w wysokości 700 złotych otrzymuje:
- Franciszek Hansdorfer, uczeń XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie, za pracę Odwzorowania addytywne i geometria, napisana pod opieką Mariusza Skałby
Finaliści i opiekunowie prac otrzymali również nagrody rzeczowe ufundowane przez: Copernicus Center Press, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Wydawnictwo Aksjomat, Wydawnictwo Szkolne Omega, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Serdecznie gratulujemy Medalistom! Kolejna edycja konkursu rusza już w grudniu, na zgłoszenia będziemy czekać do 30 kwietnia 2024.
***
Organizowany przez Polskie Towarzystwo Matematyczne i redakcję Delty Konkurs Uczniowskich Prac z Matematyki jest dla takich młodych ludzi: ciekawych i zainteresowanych, doznających zachwytu lub zadziwienia, gotowych poświęcić czas i myśli na zbliżenie się do obiektu owego zachwytu, zadziwienia czy ciekawości. Wbrew pozorom, w matematyce jest mnóstwo miejsca na oryginalne obserwacje, nowe pytania czy nowe odkrycia - niekoniecznie na miarę Wielkiego Twierdzenia Fermata, ale wystarczające, by dostarczyć autorowi intelektualnej satysfakcji. Od pierwszej edycji Konkursu w 1978 roku doznało jej paruset młodych ludzi, z których znacząca część została przy matematyce także w życiu zawodowym. Praca nadesłana na Konkurs bywała dla większości uczestników pierwszą próbą zmierzenia się z pracą badawczą, pierwszą próbą zapisania jej efektów. Niekiedy były to próby bardzo udane; bywało, że finaliści Konkursu Uczniowskich Prac z Matematyki trafiali do Konkursu Młodych Naukowców Unii Europejskiej (EUCYS), odnosząc w nim niemałe sukcesy, włącznie z I nagrodami dla Michała Marcinkowskiego w 2006 roku za pracę o geometrycznych przekształceniach wiążących proste Eulera i Nagela (złoty medal w KUPzM w 2005) oraz dla Magdy Bojarskiej w 2008 roku za pracę o cyklach Hamiltona w uogólnionych grafach Halina (srebrny medal w KUPzM w 2007 roku).
Spośród nadesłanych do redakcji Delty prac wybierane są najlepsze, uznane za warte prezentacji w finale, gdzie są oceniane przez jury złożone z zawodowych matematyków, najczęściej zajmujących się także popularyzacją matematyki. Jury może przyznać medale złote, srebrne i brązowe; wiążą się z nimi nagrody pieniężne. Już dziesięć razy jury miało satysfakcję przyznania dwóch medali złotych, choć zdarzało się, że złotego medalu nie przyznawano wcale.
W dotychczasowych edycjach Konkursu przewijała się bardzo różnorodna tematyka, zahaczająca o niemal wszystkie dziedziny matematyki: geometrię, algebrę, analizę matematyczną, rachunek prawdopodobieństwa, teorię grafów, logikę, teorię mnogości i jeszcze kilka innych. Nie narzuca tu żadnych ograniczeń ani regulamin, ani jury, albowiem na każdy temat można napisać ciekawą pracę. Temat może być efektem sugestii nauczyciela matematyki, można też takie sugestie odczytać w licznych artykułach Delty, można wreszcie wybrać temat wynikający z własnych zainteresowań. Warto spróbować!
***
Polscy matematycy, laureaci European Union Contest for Young Scientists
- 1995, Newcastle III nagroda: Marcin Kowalczyk i Marcin Sawicki The force of a set and the Euler characteristics
- 1996, Helsinki II nagroda: Maciej Kurowski i Tomasz Osman Common solution sets of real polynomials
- 1998, Porto III nagroda: Grzegorz Kapustka i Michał Kapustka Some properties of polygons
- 2000, Amsterdam wyróżnienie: Jakub Onufry Wojtaszczyk Divisions of a convex polygon into parallelograms
- 2004, Dublin II nagroda: Marcel Kołodziejczyk The generalized counterfeit coin problem
- 2006, Sztokholm I nagroda: Michał Marcinkowski On a geometric transformation relating the Euler and Nagel lines
- 2008, Kopenhaga I nagroda: Magdalena Bojarska Hamiltonian cycles in generalized Halin graphs
- 2011, Helsinki III nagroda: Michał Miśkiewicz The charm of the set
- 2013, Praga nagroda specjalna: Aleksander Horawa Invariants of finite metric spaces